Top 4 không thích hay nhất, đừng bỏ qua

Cận lâm sàng

– Áp lực thẩm thấu máu giảm, thường < 275 mosm/kg

– Áp lực thẩm thấu nước tiểu tăng >100 mOsm/kg

– Nồng độ Natri niệu > 20-40 mmol/L

– Nồng độ Natri máu giảm

– Tình trạng đẳng thể tích máu

– Các xét nghiệm chức năng thận, tuyến giáp, tuyến thượng thận đều trong giới hạn bình thường. Bệnh nhán không có tiền sử dùng lợi tiểu gần đây.

– Nghiệm pháp gây quá tải nước cho kết quả bất thường. Nghiệm pháp này chỉ được thực hiện khi đã nâng nồng độ Natri máu lên >125mmol/L. Bệnh nhân được uống/truyền nước với lượng 20ml/kg trong 10-20 phút. Sau 4h nếu bệnh nhân không bải tiết được ít nhất 80% lượng nước đưa vào và hoặc áp lực thẩm thấu niệu không giảm xuống < 100mOsm/kg thì được xác định nghiệm pháp dương tính.

– Nồng độ ADH cao không tương xứng với ALTT máu.

Chẩn đoán phân biệt

Hạ Natri máu kèm tăng thể tích ngoại bào

– Hạ Natri máu kèm tăng lượng muối và nước trong cơ thể.

– Triệu chứng; phù, Natri máu giảm, Protein, Hematocrit giảm.

– Thường gặp trong các bệnh lý: Suy tim, xơ gan cổ chướng, HC thận hư.

Hạ Natri máu đẳng tích

– Đây là trường hợp hạ Natri máu do pha loãng.

– Triệu chứng: Natri máu giảm, natri niệu bình thường, protein và hematocrit giảm nhẹ.

– Một số nguyên nhân có thể gặp:

+ Suy giáp: cơ chế chưa rõ ràng. Các cơ chế đặt ra là rối loạn cơ chế điều hoà giải phóng và thanh thải hormon chống bài niệu hoặc cả hai cơ chế trên, rối loạn tác động lên trương lực mạch máu, cung lượng tim và dòng máu tới thận.

+ Suy tuyến thượng thận: ADH cũng là một hormon có tác động điều hoà tiết ACTH- là chất điều hoà hoạt động của vỏ thượng thận. Do đó, những biến đổi về nồng độ Glucocorticoid có feedback lên việc tổng hợp và giải phóng hormon chống bài niệu ADH. Tình trạng Natri máu giảm gặp ở cả suy tuyến thượng thận do nguyên nhân tại tuyến và suy tuyến thượng thận thứ phát sau các bệnh lý khác, thường là hậu quả của việc mất điều hoà ngược âm tính lên quá trình bài xuất hormon chống bài niệu.

Suy tuyến thượng thận

+ Chứng uống nhiều tiên phát: có thể dẫn tới hạ Natri máu nếu lượng nước uống vượt quá khả năng bài tiết của hệ tiết niệu. Tuy nhiên, ở những người khoẻ mạnh thì thận có khả năng bài xuất tới hơn hai mươi lít nước tiểu mỗi ngày. Do đó, tình trạng Natri máu giảm thấp chỉ xảy ra ở một số lượng ít những bệnh nhân bị chứng uống nhiều tiên phát, nguyên nhân và cách thức dẫn tới triệu chứng trên chưa được nghiên cứu rõ ràng.

+ Chứng cuồng uống: trường họp này khá điển hình ở những người uống quá nhiều bia, song hiện tại hiện tượng này thường gặp hơn ở những người có rối loạn hành vi liên quan đến ăn uống như chán ăn tinh thần…

+ Những bệnh nhân dùng lợi tiểu nhóm Thiazid

+ Rắn cạp nia cắn.

+ Hạ Natri máu liên quan đến cường độ luyện tập quá mạnh.

Hạ Natri máu nhược tích

– Bản chất: mất nước và mất Natri, trong đó mất Natri nhiều hơn mất nước.

– Triệu chứng: Hạ Natri máu, dấu hiệu lâm sàng mất nước ngoại bào, xét nghiệm protein trong tăng và máu bị cô đặc (hematocrit cao hơn giá trị bình thường).

– Một số bệnh lý:

+ Do dùng thuốc lợi tiểu.

+ Suy tuyến thượng thận cấp.

+ Suy thận giai đoạn còn nước tiểu.

+ Giai đoạn đái nhiều của hoại tử ống thận.

+ Giai đoạn đái nhiều sau giải quyết tắc nghẽn đường tiểu: sau tán sỏi thận/ sỏi niệu quản…

+ Các bệnh lý gây mất nước qua đường tiêu hoá: tiêu chảy, nôn…

+ Mất nước qua da: bỏng…

+ Mất nước vào khoang thứ 3: viêm tuỵ cấp.

+ Mất muối do não: thường gặp ở những bệnh nhân có bệnh hoặc tổn thương thần kinh. Trường hợp này rất dễ nhầm với hội chứng tiết hormon chống bài niệu không phù hợp.

Top 4 không thích tổng hợp bởi TOPZ Eduvn